Digitalt læringsmiljø

Vi lever i eit moderne samfunn, mykje har skjedd dei siste 40 åra. Teknologien har skutt fart og ulike oppgåver blir løyst på ein moderne og gjerne meir effektiv måte i dag enn tidligare. Innan læring har metodar og hjelpemiddel også endra seg i takt med tida. I leksjon ”Læringsmijø 3” blir det sett lys på digitale læringstøttesystem og LMS. ”Lerarning Management System”, i leksjon ”Læringsmiljø 3” ligg det krav til dei ulike orda, kort fortalt er funksjonalitet eit ord som går igjen. Det er nok ulikt frå kommune til kommune i kva grad LMS blir brukt. I min kommune er det krav til bruk av LMS i den daglege arbeidssituasjonen. Mest mogleg skal gjerast digitalt. I forhold til elevane blir It’s Learning brukt. Det har lokalt i kommunen vore stor usamd om bruken av desse LMSa. Det har vore skuler som har nekta å ta det i bruk, men har vorte tvinga av skulesjefen. Mykje av problema har vore usikkerheit og at det er vanskeleg å lære. Særleg lærarar litt opp i åra har sett mørkt på systemet. Men etter mykje sjau har det no enda med at alle brukar dei ulike LMSa. Ut frå eigen erfaring kan eg slå fast at elevane likar godt det digitale klasserommet, som i dag er med og gir økt læring i min heimkommune.

Digital kompetanse i samfunnsfag

Eg er lærar på ein fådelt skule og har difor mange ulike fag frå 1-7. årstrinn. Eg har plukka ut Samfunnsfag for å sjå kva syn faget har på digital kompetanse. Som grunnleggjande ferdigheit står det; ”Å kunne bruke digitale verktøy i samfunnsfag inneber å gjere berekningar, søkje etter informasjon, utforske nettstader, utøve kjeldekritikk og nettvett og velje ut relevant informasjon om faglege tema. (…) Å bruke digitale kommunikasjons- og samarbeidsreiskapar inneber å utarbeide, presentere og publisere eigne og felles multimediale produkt, kommunisere og samarbeide med elevar frå andre skular og land.” (UFD (2006) s. 120)
Med dette som utgongspunkt meiner eg at ein i dette faget møter eleven på ein måte som er nyttig. Ein tek opp t.d. nettvett, og når det gjeld digital kompetanse er gjerne dette det viktigaste å lære seg. Eg synest vinklinga på den digitale kompetansen i samfunnsfag er god med tanke på at ein kan søkje etter informasjon, være obs på dette med kilder osb. Likevel er gjere ikkje dette så kreativ bruk av digital kompetanse, noko som kjem meir til uttrykk gjennom å kunne bruke kommunikasjons- og samarbeidsreiskaper i undervisninga. Då kan elevane nytte t.d. MSN som dei gjerne er kjent med frå før også, til å samarbeide med andre elevar frå både nær og fjern. Det er også spanande og kreativt å skulle presentere og publisere eigne og felles multimediale produkt. Ein ide` då kan være å lage ei heimeside om eit tema elevane har hatt om i samfunnnsfag.
For å nemne andre kreative døme som går på digital kompetanse i samfunnsfag står det etter 7. årstrinn at elevane skal ”planleggje og presentere reiser til Europa og andre verdsdelar ved å bruke digitale verktøy” (Ibid:s.122)

Digital kompetanse

Som vi ser ut frå definisjonane til Søby, Erstad, Krumsvik og Baltzersen er det nok vanskeleg å finne ein ”rett” definisjon av omgrepet digital kompetanse. Alle fire definerar digital kompetanse, men ingen heilt likt. Søby meiner at ”ferdigheter, kunnskap, kreativitet og holdninger” må vere til stede for å kunne bruke digitale media for læring og meistring. Erstad har mykje dei same kriteria som Søby, men han har ikkje med ordet ”kreativitet” Baltzersen brukar ein pyramide, der han delar omgrepa inn i seks komponentar. Medan Krumsvik meinar digital kompetanse har med læraren sin evne til å bruke ”IKT fagleg med pedagogisk-didaktisk IKT og vere bevisst kva dette har å seie for læringsstrategiane og danningsaspekta til elevane”(R.krumsvik, 2007) Det er ikkje lett å finne ein definisjon som dekkar omgrepet digital kompetanse, men ord som kunnskap og holdningar trur eg er med bestemmer den digitale kompetansen i dag. Men gjerne ikkje om nokre år. Fram i tid vil alle ha vakse opp i den digitale kvardagen og ein har meir kunnskap og gjerne meir positiv innstilling til IKT. Noko som gir ein økt digital kompetanse blant alle.
Men kunnskap og evner er nok dei to tinga eg trur både i dag og fram i tid vil vere med og styre den digitale kompetansen

Excel-oppgåve

I oppgåva der vi skulle lage ei oppgåve i excel har eg brukt programmetl til å drille elevane i engelske gloser. Eg har tatt utgongspunkt i elevar på 5. trinnet. Elevar i denne alderen har hatt fleire å med mykje fokus på det munnlege, men skal jobbe meir med det skriftlege framover. Difor har eg satt det opp slik at elevane kan lese glosene på norsk, gjerne litt kjente gloser, men gloser som ein ofte er usikker på korleis ein skal skrive. Elevane skriv det slik dei trur er rett. Viss det er feil kjem det feil opp på skjermen, er det rett skrivemåte kjem ordet rett opp på skjermen. Dette er ein enkel og effektiv måte å lære korleis ein skal skrive glosene på engelsk. Eg har den siste tida prøvd ut programmet i praksis og det fungerar godt på min skule.

Biletbruk i skulen

Vi lever i ei tid der mykje er blitt digitalt. For ikkje mange år sidan måtte ein levere filmen ein hadde teke 24 eller 36 bilete inn til framkalling. Nokre dagar seinare kunne ein hente bilete eller få dei tilsendt i posten. I dag skjer nesten all fotografering digitalt, ein kan ta eit bilete og berre sekundar seinare kan ein ha prenta det ut på flott fotopair eller leggje det ut på facebook. Dette gjer at ein raskt sprer informasjon om seg sjølv, både gjennom bilete og tekst. Vaksne og eldre er nok i større grad flinke til å ikkje dele for mykje med resten av verden. Unge som veks opp i dag har alltid hatt internett og det digitale nettverket. Dei har ofte vanskelegare for å forstå at ein ikkje skal dele alt med alle, samstundes som dei ofte har opparbeida seg betre kompetanse på data enn sine foreldre. Difor er det viktig med bevisstgjering i forhold til kva ein legg ut på internett.

På dei ulike skulane er det forskjellige praksisar på korleis ein løyser det med bilete på internett. Det er mange omsyn ein må ta før ein med sikkerheit kan leggje ut eit bilete av ein elev. Kvar enkelt elev kan ha grunnar som gjer at publisering av seg gjennom bilete på internett ikkje er greitt. På den skulen eg jobbar har vi innhenta underskrift av alle foreldre, der dei skriv under på at skulen kan bruke bilete av sitt barn på internett. Skulen har ei aktiv heimeside som både forelder, slekt og elevane sjølv likar å følgjer med på. Der står det litt om kva som skjer på skulen, det er også bilete frå ulike hendingar. Dette fungerar godt, og så lenge ein er bevisst på kva som blir lagt ut på nette meinar eg det er ein god ordning.

Læringsressursar i skulen

Det er fleire måtar å lære på, nokre elevar lærar best gjennom tavleundervisning medan andre lærar best ved å kunne bruke kroppen i læringa, gjerne i aktivitetar ute. Det å bruke data, internett i læringsprosessen meinar eg er nyttig. Det er fleire fordeler med data, den første er ofte at barn i dag har stort sett eit positivt forhold til data. Motivasjonen for å jobbe på data blir ofte større enn om arbeidet skal gjerast i skrive/leseboka. Eit anna argument er at vi er inne i ei tid der det meste er blitt digitalt og ofte styrt gjennom data. Difor er det viktig med grunnleggjande ferdigheiter på data, noko som ein får gjennom å bruke data som ein læringsressurs.

Sider som ”lokus123” er nyttige. Der får elevane trene seg i det pensumet ein har i bøkene. Døme: Jobbar ein med brøk på femtetrinnet i matematikk kan ein velje dette og få oppgåver som må løysast på skjermen. Jobbar ein med engelske frukter kan ein velje det, då kan datamaskinen lese opp ordet og eleven trykke på bilete eller det rette ordet. Det er mange slike variantar av oppgåver på sider som skulen har tilgang til. Men ein kan også bruke It’learning og lage oppgåver til elevane sjølv. Eit døme på det kan ver at ein har om eit emne i samfunnsfag og at ein kan få øvingsoppgåver osb inne på It’learning. Som elevane må svare på sjølv. Datamaskinen er ein kjempe ressurs i ein læringsprosess noko som eg meinar alle bør nytte seg av. Men det må sjølvsagt bli nytta på rett måte.

Vurderingspraksis.

Det varierar nok mykje frå skule til skule korleis ein driv vurderingspraksis.
Eg er lærar på to ulike barneskular og vurderingspraksisen på dei to skulane er svært ulik. På den eine skulen eg jobbar er det dei obligatoriske testane som i hovudsak blir brukt. Det er liten bruk av andre prøvar og vurderingar. På denne skulen er det nok rom for å betre vurderingspraksisen.
Begge skulane har god tilgang på datamaskinar til elevane så alt skulle ligge til rette for bruk av program som It’s learning. Eit program som elevane på begge skulane vil møte på ungdomsskulen.
Den andre skulen eg jobbar på har vurderingar i alle fag fleire gonger i kvart semester i tillegg til dei obligatoriske prøvene. Då gjennon skriftlege prøvar, foredrag, datamaskin osb. Elevane har også ein portefølje som ein lagrar det arbeidet elevane er sers nøgd med. Porteføljen skal ha minst tolv nye ”arbeid” kvart år. Nokon av desse skal handle om det same kvart år, dette for å kunne sjå utvikling. På denne skulen er det nok og rom for å betre vurderingspraksisen, særleg det å bruke datamaskinar og It’s learning i større grad.